Czym jest BAR (Ba)?

Bar (Ba, łac. barium) jest pierwiastkiem chemicznym z drugiej grupy układu okresowego pierwiastków tzw. berylowców*. Do tej samej grupy pierwiastków należy: wapń (Ca), magnez (Mg), stront (Sr), beryl (Be) oraz rad (Ra). Pomimo, iż wymienione pierwiastki należą do tej samej grupy różnią się od siebie znacząco. Bar jako wolny metal jest bardzo reaktywny, w kontakcie z powietrzem utlenia się do tlenku baru (BaO) oraz nadtlenku baru (BaO₂). Bar występuje przede wszystkim w postaci minerałów, takich jak baryt (BaSO₄) oraz witeryt (BaCO₃). W związkach chemicznych występuje głównie na +II stopniu utlenienia. 

Znaczenie baru w wodzie morskiej

Bar zaliczany jest do grupy mikroelementów występujących w wodzie morskiej. Relatywnie występuje go w niej mało i często jest bagatelizowany przez akwarystów morskich. Krótko mówiąc, bar odgrywa ważną rolę we wzroście koralowców i wspomaga proces kontroli zwapnienia w ich szkieletach. Ważne, aby bar był dostosowany we właściwych proporcjach do wapnia (Ca) i strontu (Sr). Pierwiastki te są kluczowymi makroskładnikami w procesie budulcowym szkieletów koralowców.

Zagrożenia związane z niedoborem lub nadmiarem baru w wodzie morskiej

Nieznany jest wpływ niedoboru baru na zwierzęta morskie, wiadomo jednak że jest on niezbędny do prawidłowego rozwoju zwierząt. Jednakże, wysoki poziom baru może powodować utratę koloru i szarzenie koralowców. Może być to szczególnie widoczne w przypadku koralowców z grupy SPS. Warto pamiętać, że należy również zadbać o to, aby poziom jodu był odpowiedni w zbiorniku rafowym. Za niskie stężenie jodu potęguje negatywny efekt zbyt wysokiego poziomu baru.

Jak chronić akwarium? 

Bez wątpienia, należy regularnie kontrolować zawartość baru i utrzymywać go na właściwym poziomie. Zalecamy abyś utrzymywał bar na poziomie 5 – 20 μg/L, przy czym optymalna wartość jaką rekomendujemy to 10  μg/L. Utrzymywanie baru w wodzie morskiej na poziomie jego wykrywalności zapewnia zwierzętom zdrowie oraz piękne wybarwienie.

Najbardziej dokładną i wiarygodną metodą oznaczenia baru jest analiza ICP-OES. Technika atomowej spektrometrii emisyjnej ze wzbudzeniem w plazmie indukowanej – ICP-OES (ang. Inductively Coupled Plasma Optical Emission Spectrometry) jest najdokładniejszą metodą analityczną analizy składu pierwiastkowego wody morskiej.

Rekomendacje

W podsumowaniu, aby zapewnić odpowiedni poziom baru w akwarium, powinieneś systematycznie go badać oraz zadbać o jego właściwy poziom.

Co zrobić gdy masz nadmiar baru w akwarium morskim?: W przypadku, gdy poziom baru jest powyżej 20 μg/L, mówimy o jego przedawkowaniu. Najczęstsze źródła przekroczenia zalecanego poziomu baru:

• zanieczyszczona sól,
• zanieczyszczone suplementy,
• mrożone i suche pokarmy,
• dekoracje,
• zbyt duże dawki dozowanych płynów,
• media filtracyjne np. węgiel aktywny.

Znajdź i wyeliminuj przyczynę problemu oraz obniż wartość tego parametru w wodzie. Wykonaj do 6 podmian. Zalecane jest, aby podczas każdej podmiany wymienić około 15% objętości wody z akwarium, aż do momentu osiągnięcia zalecanej wartości tego parametru. Woda przygotowana do podmiany musi charakteryzować się odpowiednim poziomem zasolenia docelowego. Użyj soli o właściwych parametrach i składzie odpowiednim do przeprowadzenia testu ICP.

Co zrobić gdy masz niedobór baru w akwarium morskim?:  W przypadku gdy poziom baru jest poniżej 5 µg/l, zalecamy w celu wyrównania jego poziomu użyć produkty zawierające ten pierwiastek. Aby zapewnić stały poziom baru w akwarium morskim rekomendujemy systematyczne uzupełnianie tego pierwiastka w zależności od obsady koralowców w Twoim akwarium.

*Nazwa berylowce pochodzi od nazwy pierwszego pierwiastka umieszczonego na szczycie drugiej kolumny układu okresowego pierwiastków (Be-beryl).