Spis treści
Czym jest CYNA (Sn) ?
Cyna (Sn, łac. stannum) jest pierwiastkiem należącym do XIV grupy układu okresowego tzw. węglowców*. Do tej samej grupy należą pierwiastki: węgiel (C), krzem (Si), german (Ge) i ołów (Pb). Cyna tworzy związki chemiczne, w których występuje przede wszystkich na -IV, +II i +IV stopniu utlenienia.
Znaczenie cyny w wodzie morskiej
Cyna nie posiada właściwości korzystnych dla zwierząt morskich. Jego działanie toksyczne dla organizmów żywych wzrasta w momencie połączenia cyny z innymi związkami. Organiczne związki z cyną mogą się gromadzić przez dłuższy czas w zbiorniku i stanowią zagrożenie dla zwierząt morskich. Obecność cyny w zbiorniku rafowym należy traktować jako zanieczyszczenie. Wyższe stężenia cyny, na poziomie wykrywalności ICP-OES są toksyczne dla koralowców.
Zagrożenia związane z obecnością cyny w wodzie morskiej
Obecność cyny w wodzie morskiej jest niepożądana, ponieważ ma ona działanie toksyczne dla zwierząt morskich. Jej wysoki poziom może doprowadzić do problemów zdrowotnych u koralowców i innych zwierząt, a nawet do ich śmierci. Nadmiar tego pierwiastka śladowego wpływa negatywnie na większość zwierząt, szczególnie wrażliwe na wysoki poziom cyny (> 10µg/l) są koralowce z grupy SPS. Przy tak wysokich wartościach cyny narażone są na odrywanie się tkanki i śmierć. Szczególnie toksyczne są połączenia cyny ze związkami organicznymi, które są oporne na biodegradacje i utrzymują się w zbiorniku przez długi okres czasu.
Wysoki poziom cyny w zbiorniku zaburza także procesy enzymatyczne oraz prawidłowe funkcjonowanie organizmów morskich jak np. wzrost szkieletu.
Jak chronić akwarium?
Należy regularnie kontrolować zawartość cyny i utrzymywać ją na poziomie niewykrywalnym – 0 μg/L. Taki poziom cyny w wodzie morskiej zapewnia zwierzętom zdrowie oraz piękne wybarwienie.
Najbardziej dokładną i wiarygodną metodą oznaczenia cyny jest analiza ICP-OES. Technika atomowej spektrometrii emisyjnej ze wzbudzeniem w plaźmie indukowanej – ICP-OES (ang. Inductively Coupled Plasma Optical Emission Spectrometry) jest najdokładniejszą metodą analityczną w analizie składu pierwiastkowego wody morskiej.
Rekomendacje
Aby zapewnić odpowiedni poziom cyny w akwarium powinieneś systematycznie go badać. W przypadku gdy poziom cyny utrzymuje się na wysokim poziomie przez dłuższy czas, może doprowadzić to do problemów zdrowotnych u koralowców i innych zwierząt, a nawet do ich śmierci. Najczęstsze przyczyny przekroczenia cyny:
- zanieczyszczona sól,
- wirniki pomp,
- metalowe elementy w systemach RO,
- kleje i cementy.
Znajdź i wyeliminuj przyczynę problemu oraz obniż wartość tego parametru w wodzie. Wykonaj do 6 podmian. Zalecane jest, aby podczas każdej podmiany wymienić około 15% objętości wody z akwarium, aż do momentu osiągnięcia zalecanej wartości tego parametru. Woda przygotowana do podmiany musi charakteryzować się odpowiednim poziomem zasolenia docelowego. Użyj soli o właściwych parametrach i składzie odpowiednim do przeprowadzenia testu ICP.
Podsumowanie
Obecność cyny szczególnie w połączeniu ze związkami organicznymi, może mieć negatywny wpływ na organizmy morskie. Wysokie stężenia cyny są toksyczne dla koralowców i innych organizmów morskich, przyczyniając się do ich chorób lub śmierci. Aby zapobiec negatywnym skutkom wysokiego stężenia cyny w akwariach morskich, zaleca się regularne monitorowanie jej poziomu.
*Nazwa węglowce odnosi się do pierwiastków znajdujących się w grupie XIV układu okresowego pierwiastków. Należą do tej grupy pierwiastki o podobnych właściwościach.
O autorze
Magdalena Metzler
Prywatnie jestem mamą i miłośniczką natury oraz sportu. Moim głównym zainteresowaniem jest chemia kwantowa, która kryje w sobie ogrom nierozwikłanych tajemnic i powiązań, co z naukowego punktu widzenia jest niezwykle ekscytujące.
W swojej karierze naukowej prowadziłam międzynarodowe projekty, dotyczące innowacyjnych rozwiązań dla wielu gałęzi biznesu, m.in. motoryzacji, budownictwa, a teraz oczywiście akwarystyki morskiej.
Praca w Reef Factory zapoczątkowała u mnie pasję do akwarystyki morskiej, którą mogę rozwijać każdego dnia, budując dział chemii i tworząc produkty, które ułatwią akwarystom dbanie o zbiorniki i zapewnią najwyższe bezpieczeństwo zwierząt. Jednym z najbardziej ekscytujących wspomnień, związanych z pracą w Reef Factory, jest uruchomienie spektrometru ICP-OES, który analizuje skład pierwiastkowy wody morskiej. Metoda analizy w ICP oparta jest na technice analitycznej, która stanowi powiązanie mojego zamiłowania do chemii kwantowej i akwarystyki morskiej.
Mam nadzieję, że moje artykuły na ReefPedii będą dla Ciebie ciekawe i pomocne! Miłej lektury :))