Cyjanobakterie, potocznie zwane sinicami, są znane z niebiesko-zielonej barwy, chociaż zależnie od gatunku, mogą przyjmować także odcienie bordowe czy czerwonawe. Przez lata były niesłusznie klasyfikowane jako glony, podczas gdy najnowsza taksonomia klasyfikuje je jako bakterie.
Cyjanobakterie są jednokomórkowymi organizmami autotroficznymi, które wytwarzają związki organiczne na drodze fotosyntezy. Rozmnażają się wyłącznie wegetatywnie, przez podział komórki. Są obecne na całym świecie, zarówno w wodach słodkich, jak i słonych.
Spis treści
Rozwój cyjanobakterii stanowi częsty problem wśród akwarystów. Chociaż najczęściej dotyczy to zbiorników niedojrzałych, mogą one pojawić się również w akwariach o ustabilizowanych parametrach.
Istnieje wiele teorii dotyczących przyczyn zakwitu cyjanobakterii. W kontekście Współczynnika Redfield’a, zaburzenie stosunku azotanów do fosforanów promuje rozwój tych bakterii, jednak nie jest to jedyny czynnik wpływający na ich pojawienie się w naszych zbiornikach.
Kluczową sprawą w kontroli rozwoju cyjanobakterii jest właściwa obsługa akwarium i codzienna troska o jego stan. Oto kilka aspektów, na które warto zwrócić uwagę:
Właściwa cyrkulacja
Formowanie martwych stref w akwarium, gdzie osadza się drobna, martwa materia organiczna, stwarza idealne warunki dla rozwoju cyjanobakterii. Ważne jest więc zapewnienie właściwej cyrkulacji wody, co można osiągnąć, ustawiając cyrkulatory tak, aby cyklicznie włączały się na maksymalną moc. Dobrym pomysłem może być także zakup dodatkowego cyrkulatora.
Odpieniacz i obieg wody
Również ważne jest dobranie odpowiedniej pompy obiegowej, aby odpieniacz, będący jedną z podstawowych metod filtracji wody, mógł skutecznie radzić sobie z detrytusem. Wydajność pompy powinna wynosić około dziesięciokrotności pojemności akwarium. Właściwe skonfigurowanie tych dwóch urządzeń pozwoli efektywnie usunąć resztki materii organicznej, zanim staną się one źródłem fosforanów.
W przypadku pojawienia się cyjanobakterii w zbiorniku warto zastanowić się nad przyczyną ich rozwoju. Często może dochodzić do zachwiania równowagi biologicznej, przy jednoczesnym nadmiernym dostarczaniu pokarmu, takiego jak nadwyżka aminokwasów lub mikroelementów.
W walce z cyjanobakteriami warto zaprzestać wszelkiego zbędnego dozowania oraz tymczasowo zrezygnować z podmiany wody. Niektórzy akwaryści usuwają także cyjanobakterie z wody, używając do tego celu rurki lub skarpety filtracyjnej.
Jeśli metody prewencyjne zawiodą, pozostaje nam eliminacja cyjanobakterii z akwarium:
- Bakterie Heterotroficzne: Jednym, choć bardziej inwazyjnym, sposobem na radzenie sobie z plagą cyjanobakterii jest dozowanie bakterii heterotroficznych. Są to najstarsze organizmy na naszej planecie, które, w przeciwieństwie do bakterii autotroficznych, odżywiają się związkami organicznymi i nieorganicznymi.
- Dedykowana Chemia: Stanowi środek ostateczny, pomagając pozbyć się problemu w kilka dni. Pamiętaj jednak, aby stosować go zgodnie z zaleceniami, a przed użyciem zaznajomić się z instrukcją, aby nie zaszkodzić zbiornikowi.
Podsumowanie
Pozbycie się cyjanobakterii nie gwarantuje, że problem nie powróci. Dlatego najważniejsze jest utrzymanie akwarium w dobrej kondycji, co pomoże zapobiec nawrotom problemu. Pamiętajmy o właściwej cyrkulacji, filtracji oraz utrzymaniu azotanów i fosforanów na właściwym poziomie.
O autorze
Marek Protasewicz
Akwarystyka morska jest moją pasją od ponad 10 lat. Uwielbiam się uczyć. Nasze hobby nauczyło mnie wielu cenny rzeczy takich jak cierpliwość, planowanie i rzetelność. Lubię łączyć pasję z pracą. Kilka lat temu prowadziłem sklep z akwarystyką morską Crazy Coral, który obecnie jest hurtownią zwierząt oraz produktów. Budując ten biznes od podstaw, uczyłem się na własnych błędach, niejednokrotnie płacąc ogromną cenę za wiedzę. Kierowałem projektem naukowym mającym na celu opracowanie metod szybkiego wzrostu koralowców w warunkach nienaturalnych. Projekt został zrealizowany przez Get Sales. Jestem współzałożycielem firmy Reef Factory, w której współtworzę produkty, odpowiadam za kilka obszarów w tym za budowanie dystrybucji. Firma produkuje inteligentne urządzenia do akwarystyki morskiej. Dla mnie to kolejny poziom rozwoju, w którym znów mogę coś zrobić dla naszej branży. Ostatnie projekty, które tworzę to Social Reef i ReefPedia.