Na czym polega metoda berlińska?
Podstawowym założeniem metody jest fakt, że żywa skała stanowi doskonałe medium odpowiedzialne za filtrację biologiczną. Wszyscy wiemy, że bakterie nitryfikacyjne pokrywają każdą dostępną powierzchnię naszych akwariów, ale w dużej ilości znajdują się też w filtrach. Jest to uzasadnione, ponieważ przez filtry przepływa spora ilość wody (więcej pożywienia) i natlenionej wody. Stosowane obecnie filtry są bardzo wydajne w przetwarzaniu odpadów azotowych, kiedy odpady biologiczne są przetwarzane w filtrze sztucznym, nie ma w nim strefy o niskiej zawartości tlenu, w której następuje denitryfikacja, czyli przetwarzanie azotanów na gaz azotowy.
W akwarium z metodą berlińską żywa skała jest naturalnym filtrem nitryfikacyjnym. Na jej powierzchni znajduje się wiele zakamarków, przez które przepływa niewielka ilość wody, a więc i tlenu. W rezultacie amoniak jest przetwarzany na azotyny, a następnie bakterie przetwarzają azotyny w azotany, a w miejscach anoksycznych, gdzie zachodzi proces denitryfikacji, bakterie przetwarzają azotany w gaz azotowy, który następnie opuszcza zbiornik. Tak jak w oceanie.
Jak powstała metoda
System Berliński, jak sama nazwa wskazuje, został wymyślony przez kilku oddanych swojej pasji berlińskich akwarystów. W tym miejscu należy wspomnieć szczególnie o Dietrichu Stüberze i Peterze Wilkensie, którzy należą do grona popularnych w środowisku akwarystycznym osób, dzięki którym metoda berlińska stała się powszechnie znana. Dietrich Stüber był prawdopodobnie pierwszym hodowcą koralowców twardych, któremu udało się utrzymać, a nawet rozmnożyć przedstawiciela rodzaju Acropora. Obecnie System Berliński jest stosowany na całym świecie i stanowi jeden z najbardziej popularnych systemów w akwarystyce morskiej. Jest on jednak używany w wielu odmianach przez akwarystów morskich na całym świecie.
Co oznacza System Berliński?
System berliński składa się zazwyczaj z poniższych elementów:
Żywa skała (1 kg na 10 l wody), odpieniacz białek, mocne oświetlenie, makroelementy, węgiel aktywowany oraz pompa dozująca i komponenty lub reaktor wapnia.
Żywa skała
W systemie berlińskim rodzaj stosowanej skały jest jasno określony. Używamy tylko żywej skały (obecnie ożywia się skały suche i ceramiczne). Zaletą żywej skały jest jej porowatość;, zawiera bakterie oraz mikroorganizmy Dlatego denitryfikacja, która jest ważna dla rozkładu azotanów, odbywa się wewnątrz żywej skały.
Im więcej skał, tym lepiej, ponieważ w całym zbiorniku znajdzie się wtedy więcej mikroorganizmów. Oczywiście przy układaniu skały należy zachować pewne zasady, ale to temat na inny artykuł, który znajdziesz w ReefPedia. Można uznać, że cały proces degradacji azotanów odbywa się za pośrednictwem żywej skały (lub dobrze przygotowanej suchej).
Dr Rainer Hirschberger przedstawił jeszcze jeden argument, który chciałbym dodać.
Myślę, że dowcip z żywą skałą polega na tym, że populacje bakterii wewnątrz przeżyły transport i rozmnażają się w akwarium, co przyczynia się do degradacji. Martwa skała rafowa również jest porowata, ale proces doprowadzenia suchej skały do poziomu żywej jest dużo dłuższy.
Podłoże
Rodzaj podłoża stosowanego w systemie berlińskim również jest jasno określony. W większości systemów berlińskich tradycyjnie występowały podłoża o wysokości od 2 cm do 5 cm, w którym dominował gruz koralowy lub piasek koralowy. Obecnie bardzo często spotyka się akwaria bez piasku. W ReefPedia znajdziesz artykuł na temat tego, czy w akwarium morskim warto używać piasku.
Dostarczanie pierwiastków śladowych i podmiana wody
W systemie berlińskim uzupełniane są również pierwiastki śladowe, które zostały zużyte.
Oczywiście wraz z wzrostem alg i koralowców w akwarium nie brakuje chętnych na konsumpcję minerałów.
Jest sporo sposobów na uzupełnienie minerałów w akwarium morskim.
Najprostszym i bardzo dobrym sposobem na wyrównanie poziomu minerałów, które są konsumowane, lub składników, które gromadzą się w zbyt dużych ilościach w akwarium, jest podmiana wody, którą można uznać za Berlińskiego. Należy podmieniać około 10% wody tygodniowo (ilość zależy od akwarium oraz sposobu prowadzenia, obsady itd.).
Metoda Berlińska została opracowana jakiś czas temu, kiedy inne sposoby dozowania nie były tak popularne. Obecnie znany jest szereg możliwości uzupełniania płynów. Temat dozowania, uzupełniania płynów czy radzenia sobie z przekroczeniami jest doskonale opisany w ReefPedia.
O autorze
Damian Krawczuk
Przez długi czas posiadałem zbiorniki słodkowodne, ale zawsze fascynowały mnie akwaria słonowodne. Kiedyś zdecydowałem, że założę mała kostkę 50l i tak już 5 rok poświęcam się temu hobby w każdej wolnej chwili. Teraz udało mi się połączyć hobby z pracą i jestem mega szczęśliwy.
W akwarystyce morskiej najbardziej cenię sobie różnorodność gatunków i zachowań zwierząt, nawet tych najmniejszych, które można obserwować np. nocą, po ciężkim dniu w pracy. Nic tak nie odpręża, jak wpatrywanie się w zbiornik, którym tętni życiem.