Spis treści
Wiadomości ogólne
Technika optycznej spektroskopii emisyjnej z plazmą wzbudzoną indukcyjnie (ICP-OES) jest jednym z najdokładniejszych narzędzi pozwalających na określenie składu pierwiastkowego wody morskiej. Wyniki takiego badania stanowią dla akwarystów morskich źródło informacji o kondycji całego ekosystemu akwarium, dostarczają także wskazówek co do sposobu rozwiązania ewentualnych problemów pojawiających się w akwarium.
Badanie ICP-OES charakteryzuje się wysoką czułością i dokładnością dlatego bardzo istotnym etapem takiego badania jest odpowiednie pobranie próbki. Chemicy analitycy często powtarzają stwierdzenie, że największy wpływ na jakość i wiarygodność uzyskanych wyników ma etap pobierania próbki. W tym artykule przedstawimy kilka wskazówek, jak pobrać próbkę z akwarium aby mieć pewność, że wyniki uzyskane w laboratorium odzwierciedlają faktyczny stan naszego zbiornika.
Kiedy pobierać próbki do badania ICP-OES?
Jeśli w akwarium przeprowadzałeś prace serwisowe, dokonywałeś podmiany wody – przed pobraniem próbki na badanie ICP- OES zalecamy odczekanie minimum 12 godzin od zakończenia prac. Wszelkie prace związane z czyszczeniem akwarium, osprzętu, zmianą aranżacji czy zasiedleniem nowymi mieszkańcami mogą powodować chwilowy wzrost stężenia niektórych pierwiastków spowodowany np. wzruszeniem osadów z dna akwarium używaniem klejów itp. Stan taki jest chwilowy, a próbka pobrana w tym momencie na pewno nie będzie odzwierciedlać rzeczywistej jakości wody w akwarium.
Podobnie w przypadku karmienia i suplementacji pierwiastków dobrym rozwiązaniem jest odczekanie min. 2 godzin zanim pobierzesz próbkę. Pozwoli to na odpowiednie “wymieszanie” się wody w zbiorniku i jednolite rozprowadzenie suplementów i substancji zawartych w pokarmie.
Jak poprawnie pobrać próbkę wody z akwarium?
- Staraj się pobierać wodę zawsze z tego samego miejsca.
- Otwórz fiolkę.
- Trzykrotnie przemyj fiolkę i nakrętkę w wodzie akwariowej (pamiętaj aby nie dotykać palcami wnętrza nakrętki).
- Zanurz fiolkę i korek pod powierzchnię wody.
- Trzymając korek i fiolkę pod wodą zakręć ją – w ten sposób unikniesz nabrania do fiolki zanieczyszczeń znajdujących się na powierzchni wody (tzw. kożuch białkowy).
- Fiolka powinna być pełna, tak aby nie znajdowało się w niej powietrze – zapewni to większą stabilność chemiczną próbki.
Informacje niezbędne do prawidłowej interpretacji wyników
Pamiętaj, że skuteczność rekomendacji, które otrzymujesz wraz z wynikiem analizy zależy od informacji jakie podasz definiując swoje akwarium. Najczęstszym błędem jest podawanie pojemności akwarium “brutto” – czyli objętości jaka wynika z jego wymiarów zewnętrznych. Aby poprawnie obliczyć dawki roztworów suplementacyjnych należy posługiwać się objętością netto. Objętość netto to faktyczna ilość wody w zbiorniku z uwzględnieniem ilości skały, stopniem napełnienia zbiornika a także objętości wody znajdującej się w sumpie.
Najczęstsze błędy przy pobieraniu próbek wody z akwarium?
- Wykonywanie prac serwisowych, takich jak podmiana wody, usuwanie osadów, przeklejanie skały lub korali, bezpośrednio przed pobraniem próbki.
- Karmienie obsady lub suplementacja bezpośrednio przed pobraniem próbki.
- Stosowanie kosmetyków do rąk bezpośrednio przed pobraniem próbki (szczególnie istotne ze względu na dużą zawartość cynku w kremach i balsamach do rąk).
- Bezpośrednie dotykanie wnętrza fiolki lub korka .
- Pobranie próbki wraz z osadem.
- Pozostawienie powietrza we fiolce z próbką wody.
Podsumowanie
Badanie ICP- OES jest potężnym narzędziem pozwalającym na stworzenie prawidłowych warunków w akwarium. Należy jednak pamiętać, że ze względu na czułość metody etap pobierania próbki do badania jest szczególnie istotny, a błędy w trakcie tego procesu mogą prowadzić do zafałszowania wyniku analizy i błędnej oceny stanu ekosystemu w akwarium.
O autorze
Bartosz Kuras
Jestem absolwentem Wydziału Chemii o specjalności Chemia Środowiska i Bioanalityka na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Podczas swojej dotychczasowej ścieżki zawodowej miałem okazję pracować m.in. w akredytowanym laboratorium badawczym. Specjalizuję się w chemii analitycznej.
Prywatnie jestem pasjonatem górskich wędrówek i akwarystyki morskiej, z którą związany jestem od 5 lat.