W malowniczym regionie Algarve w Portugalii, miejscowe społeczności angażują się w ochronę życia morskiego, aby zapewnić długoterminową dostępność cennych zasobów, takich jak ośmiornice, które są ważnym źródłem pożywienia i dochodu. W miasteczku Armação de Pêra, które przekształciło się z wioski rybackiej w turystyczny kurort, życie w sezonie zimowym zwalnia, a plaże i ulice pustoszeją zaś po tym okresie , morze znów ożywa i dzięki licznym łodziom rybackim i turystom, którzy przybywają w poszukiwaniu regionalnego przysmaku – ośmiornicy.
Ośmiornica jest nie tylko smakowitym daniem, ale też najbardziej lukratywnym produktem morskim Portugalii, z rocznym zużyciem przekraczającym 15,000 ton – najwięcej w Europie. Większość połowów tego przysmaku odbywa się w Algarve, co czyni region centrum ośmiorniczego przemysłu rybackiego.
Mafalda Rangel, badaczka z Uniwersytetu Algarve, podkreśla, że ośmiornica stanowi kluczowe źródło dochodu dla lokalnych społeczności rybackich, które stosują tradycyjne metody łowienia, takie jak pułapki i garnce. Jednak rybołówstwo komercyjne i rosnąca aktywność turystyczna wywierają presję na rafy koralowe i ekosystemy morskie, co budzi obawy o przyszłość tej branży.
W odpowiedzi na te wyzwania, rybacy w Algarve podejmują kroki mające na celu ochronę swoich zasobów. Przykładem jest Miguel Rodrigues, były prezes lokalnego stowarzyszenia rybaków, który wspomina, jak w młodości łatwo ośmiornice. Dzisiaj, pomimo użycia nowocześniejszych narzędzi i technik, rybacy tacy jak on, zmagają się ze znacznie mniejszymi połowami tych organizmów.
Nowocześni rybacy często zastępują tradycyjne gliniane garnce plastikowymi, które są tańsze w produkcji masowej. Jednakże gliniane garnce mają dodatkową zaletę – mogą pękać w trudnych warunkach pogodowych, ostrzegając rybaków przed złym stanem morza.
Pomimo trudności w śledzeniu populacji ośmiornic ze względu na brak regulacji unijnych i ich krótki cykl życia, rybacy oraz badacze jak Rangel podkreślają wagę odpowiedzialnego zarządzania zasobami morskimi. Na przykład, w celu zmniejszenia negatywnego wpływu na środowisko, Portugalczycy wprowadzili przepisy ograniczające połowy ośmiornic, takie jak zakaz ich łowienia w weekendy oraz wymóg wypuszczania z powrotem do morza ośmiornic ważących poniżej 750 gramów.
W odpowiedzi na rosnące zapotrzebowanie na owoce morza i związane z tym obawy dotyczące przyszłości dostaw, planuje się utworzenie pierwszej na świecie komercyjnej farmy ośmiornic na Wyspach Kanaryjskich. Chociaż hodowla ośmiornic mogłaby odciążyć populacje dzikie.
Problemy te nie są unikalne dla Portugalii, globalne zwiększenie popytu na owoce morza skutkuje podobnymi wyzwaniami na całym świecie.
Projekty takie jak Marine Protected Area (MPA) oraz komitety współzarządzania, które umożliwiają rybakom i innym interesariuszom uczestnictwo w decyzjach dotyczących zarządzania zasobami, zyskują na popularności. Te inicjatywy mają na celu nie tylko ochronę morskich gatunków i ich siedlisk, ale również zapewnienie długoterminowej stabilności dla lokalnych rybaków.
Ochrona i optymalne zarządzanie zasobami morskimi w Algarve staje się wzorem do naśladowania, pokazującym, jak lokalne społeczności mogą skutecznie wpływać na przyszłość środowiska naturalnego. Dzięki zaangażowaniu i innowacjom, mieszkańcy Armação de Pêra i Algarve działają na rzecz ochrony oceanów, na których ich przodkowie polegali przez kolejne pokolenia.
O autorze
Grzegorz Bubak
Moja fascynacja akwarystyką morską narodziła się ponad dwie dekady temu, gdy przypadkowo natrafiłem na artykuł poświęcony tej tematyce w jednym z czasopism. Od tamtej chwili, świat podwodny stał się moją obsesją i pasją, która kształtuje moje codzienne życie. Przygodę z akwarystyką morską rozpocząłem od koralowców miękkich, które były moim pierwszym krokiem w tym fascynującym świecie. Z upływem czasu, zafascynowany różnorodnością i pięknem koralowców SPS, postanowiłem skupić się na ich hodowli, która nadal jest dla mnie źródłem nieustającego zachwytu.
Dzięki mojemu doświadczeniu i pasji do akwarystyki morskiej jestem gotowy podzielić się swoją wiedzą i doświadczeniem z innymi entuzjastami tej dziedziny. Jestem szczęśliwy, że mogę być częścią społeczności Reef Pedia, która stanowi niezwykle cenne źródło informacji dla wszystkich miłośników akwarystyki morskiej.