Srebro w akwarium morskim i jego znaczenie

Czym jest SREBRO (Ag) ?

Srebro (Ag, łac. argentum) w czystej postaci jest srebrzystobiałym metalem. Należy do grupy metali przejściowych*, posiada wszystkie właściwości metali jednakże jego aktywność chemiczna jest niewielka. Występuje w stanie wolnym oraz w minerałach takich jak argentyt czy chlorargyryt. Srebro tworzy związki chemiczne, w których występuje najczęściej na +I stopniu utlenienia (azotan srebra; AgNO₃), dużo rzadziej na +II stopniu utlenienia (fluorek srebra; AgF₂) oraz +III stopniu utlenienia (nadtlenosiarczan srebra (III); Ag₂(SO₅)₃).

Znaczenie srebra w wodzie morskiej

Srebro jest metalem, który może mieć negatywny wpływ na zwierzęta morskie. Jednakże, posiada właściwości biobójcze, stąd często dodawany jest do produktów służących do zwalczania bakterii. W akwarystyce morskiej często wykorzystuje się preparaty na bazie srebra do zwalczania cyjanobakterii. Więcej informacji o kontroli cyjanobakterii znajdziesz w artykule: Jak kontrolować cyjano

Zagrożenia związane z  nadmiarem srebra w wodzie morskiej

Wysoki poziom srebra w wodzie morskiej jest toksyczny dla zwierząt. Może on blokować reakcje enzymatyczne, ważne z punktu widzenia organizmów morskich. Generalnie, obecność srebra w zbiorniku rafowym jest rzadko spotykana, najczęściej wytrąca się on w postaci różnych osadów. Przykładowo, w  strefach beztlenowych akwarium gromadzi się siarkowodór (H₂S), który reaguje ze srebrem wytrącając ciemny osad siarczku srebra (Ag₂S) wg poniższej reakcji: 

4Ag + 2H₂S + O₂ → 2Ag₂S↓ + 2H₂O  

Bez wątpienia, stosowanie preparatów do zwalczania cyjanobakterii na bazie srebra może zaburzyć gospodarkę bakteryjną w zbiorniku. Srebro nie działa specyficznie (nie tylko na cyjanobakterie), ale także na pozostałe bakterie, zaburzając tym samym m.in. cykl nitryfikacyjny, o którym przeczytasz w artykule: Proces denitryfikacji w akwarium morskim

Jak chronić akwarium? 

Bez wątpienia, należy regularnie kontrolować zawartość srebra i utrzymywać go na poziomie niewykrywalnym – 0 μg/L. Brak srebra w wodzie morskiej zapewnia zwierzętom zdrowie oraz  piękne wybarwienie.

Najbardziej dokładną i wiarygodną metodą oznaczenia srebra jest analiza ICP-OES. Technika atomowej spektrometrii emisyjnej ze wzbudzeniem w plazmie indukowanej – ICP-OES (ang. Inductively Coupled Plasma Optical Emission Spectrometry) jest najdokładniejszą metodą analityczną analizy składu pierwiastkowego wody morskiej.

Rekomendacje

W podsumowaniu, aby zapewnić odpowiedni poziom srebra w akwarium powinieneś systematycznie go badać oraz zadbać o jego właściwy poziom. 

Co zrobić, gdy masz nadmiar srebra w akwarium morskim?: W przypadku gdy poziom srebra jest powyżej 0 µg/l, mówimy o zanieczyszczeniu. Obecność srebra w wodzie morskiej może doprowadzić do problemów zdrowotnych u koralowców i innych zwierząt, a nawet do ich śmierci. Najczęstsze przyczyny przekroczenia zalecanego poziomu srebra:

• tworzywa sztuczne niskiej jakości,
• ceramiczne wały pomp,
• wysokogatunkowa stal.

Znajdź i wyeliminuj przyczynę problemu oraz obniż wartość tego parametru w wodzie. Wykonaj do 6 podmian. Zalecane jest, aby podczas każdej podmiany wymienić około 15% objętości wody z akwarium, aż do momentu osiągnięcia zalecanej wartości tego parametru. Woda przygotowana do podmiany musi charakteryzować się odpowiednim poziomem zasolenia docelowego. Użyj soli o właściwych parametrach i składzie odpowiednim do przeprowadzenia testu ICP.

*metale przejściowe – grupa pierwiastków chemicznych w układzie okresowym, obejmująca grupy poboczne układu okresowego, tj. grupy 3-12.