Kluczowe czynniki przyspieszające dojrzewanie akwarium

Artykuł dedykowany dla początkujących akwarystów. Akwarystyka morska wymaga cierpliwości od akwarystów morskich. Proces dojrzewania zbiornika słonowodnego jest długotrwały – pierwsza faza dojrzewania trwa najczęściej od 4 do 12 tygodni – i nie można go pominąć.

Istnieją sposoby na to, aby ten proces przyspieszyć. Po jego zakończeniu akwarium będzie gotowe na samoczynny proces filtracji biologicznej, który jest niezbędny do zachowania stabilnych warunków życia dla korali i ryb.

Poniżej przedstawię kilka kluczowych elementów, które przyspieszą  proces dojrzewania akwarium morskiego.

Po pierwsze: żywa skała

Aby przyspieszyć proces dojrzewania, a raczej aby go zbytnio nie wydłużać, zaleca się użycie skały żywej. Prawidłowo transportowana lub odpowiednio przygotowana skała żywa zawiera bakterie nitryfikacyjne, które uczestniczą w procesie filtracji biologicznej wody w akwarium, czyli w bardzo ważnym procesie zwanym cyklem azotowym, podczas którego toksyny (np. amoniak) są rozkładane na substancje nieszkodliwe dla morskiego ekosystemu. Skały suche nie zawierają tych bakterii, dlatego muszą być nimi zasiedlone w procesie dojrzewania akwarium. Ze względu na cenę oraz trudność zakupu obecnie wielu akwarystów startuje swoje akwaria na suchej skale. Jeśli nie mamy możliwości zakupu żywej skały i startujemy na suchej lub syntetycznej to warto zaopatrzyć się w kilka kawałków żywej skały, którą umieścimy w sumpie. To znaczenie przyspieszy proces dojrzewania.

Dobre bakterie na start

Na rynku akwarystycznym można znaleźć szeroką gamę tzw. bakterii startowych, których rolą jest rozkładanie związków azotowych. Kluczowe szczepy to Nitrobacter i Nitrosomonas. Jeśli zdecydujemy się na preparat danej firmy, nie zaleca się równoległego stosowania innych produktów, gdyż mogą wzajemnie osłabiać swoje właściwości. Niektóre zestawy pozwalają na bardzo szybkie zamknięcie cyklu azotowego i już po 24 h do zbiornika można wpuścić ryby, ale tylko gatunki najbardziej odporne na niestabilne środowisko wodne. Dodatkowo można stosować pożywkę dla bakterii, co w oczywisty sposób przyspieszy ich namnażanie. W początkowej fazie chodzi o rozkład amoniaku, a w kolejnych dniach i tygodniach bakterie będą również odpowiedzialne za rozkład odchodów czy resztek pokarmu. Polecane bakterie na szybki start to Zeobak, ATM Colony.

Dodatkowe media filtracyjne

W procesie dojrzewania akwarium należy również  odpowiednio zadbać o sumpa. Można w nim umieścić media filtracyjne, na przykład: 

Siporax (sprasowane i wypalone w kształcie krążków szkło oraz kryształki soli), kulki Maxpect, które dzięki swej porowatości będzie intensywnie zasiedlane przez bakterie filtracyjne. W procesie produkcji sól jest wypłukiwana, dzięki czemu tworzą się otwarte z dwóch stron kanaliki, w których istnieją świetne warunki do osiedlania się bakterii. Dodatkowy plus to niewielka ilość potrzebnego medium, a co za tym idzie, oszczędność miejsca w sumpie.

Ceramika: porowata struktura krążków (kształt walca, kulek itp.) zapewnia powierzchnię siedliskową dla bakterii. Jest to popularne i tanie rozwiązanie.

Woda z działającego zbiornika

Wybierając wodę do naszego zbiornika, mamy w zasadzie dwa rozwiązania. Pierwsze to woda RO, do której dodamy sól, czyli tradycyjna metoda, stosowana od zawsze. Drugie rozwiązanie to sprawdzona woda z działającego już akwarium, a więc woda dojrzała, zawierające bakterie i mikroorganizmy. Kluczową sprawą jest pewność, iż używamy wody o prawidłowych parametrach, z pewnego źródła z dojrzałego już akwarium. Żywa woda przyspieszy start nowego zbiornika.

Dodatkowa filtracja w postaci refugium

Informacje o tym, czym jest refugium i jak je prawidłowo zbudować, znajdziesz na ReefPedia. W tym miejscu warto dodać, że refugium może przyspieszyć gotowość akwarium do zasiedlenia, ponieważ podczas dojrzewania akwarium, refugium wchłonie sporo niechcianych związków. Glony, zamiast rosnąć w akwarium głównym, będą rosnąć w refugium. Jest to naprawdę sprytny sposób na przyspieszenie dojrzewania.

Podsumowanie

Dojrzewanie akwarium jest niezbędnym procesem, który musi zajść w nowo powstałym akwarium. Dzięki przedstawionym wyżej metodom możemy ograniczyć proces do niezbędnego minimum i mieć nad nim większą kontrolę. Sytuacje, w których proces ten bardzo się wydłuża, spowodowane są błędami akwarysty. Często chcemy jak najszybciej zasiedlić zbiornik, obsadzić koralowcami i fauną morską, ale podstawową zasadą każdego akwarysty morskiego powinna być cierpliwość i stosowanie się do zasad, które metodą prób i błędów opracowały poprzednie pokolenia hobbystów. Nie zaleca się nagłych ruchów, ciągłych zmian w podejściu do prowadzenia i stosowanych metod. Okres 4-6 tygodni wydaje się bardzo krótkim czasem, jeśli weźmiemy pod uwagę, że nasze błędy mogą doprowadzić do wydłużenia tego procesu do co najmniej kilku miesięcy.