Spis treści
Akwarystyka morska uważana jest za dość wymagające hobby. Nie dajmy się jednak zwieść, ponieważ obecnie szeroki dostęp do wiedzy i nowoczesne rozwiązania techniczne sprawiają, że ta opinia odchodzi w niepamięć. Zanim jednak założymy nasze pierwsze akwarium, warto poświęcić trochę czasu, aby dobrze się przygotować i uniknąć pewnych częstych błędów, które akwaryści popełniają, narażając swoje piękne zbiorniki.
1. Błędy przy wyborze wielkości akwarium
Nic nie stoi na przeszkodzie, aby zbudować zbiornik o dowolnej wielkości, warto jednak wiedzieć, z czym się do może wiązać.
Czy małe akwarium będzie łatwe w utrzymaniu?
Kostka 60 x 60 cm zajmuje niewielką powierzchnię i potrafi prezentować się bardzo efektownie, jednak należy brać pod uwagę, że to bardzo mały litraż wody, a więc naturalne procesy chemiczne zachodzą gwałtowniej, niż w przypadku większych zbiorników. Proces azotowy czy przemiana fosforu mogą wpływać na silne wahania kluczowych parametrów i w rezultacie zestresować mieszkańców zbiornika.
Czy duże akwarium jest łatwe w utrzymaniu?
W małych zbiornikach jest więcej czasu na doprowadzenie parametrów akwarium do stanu stabilnego. Przy bardzo dużym i głębokim akwarium problemem może być za mała ilość odpowiedniego światła, czyli pożywienia koralowców, za słaba cyrkulacja wody i odkładanie się organicznych odpadów. Duże akwarium będzie wymagało większej ilości wody do podmian i czasu, jaki należy spędzić, aby doprowadzić je do zadowalającego stanu.
W obu przypadkach jednak efekt może być zachwycający, więc warto dobrać taką wielkość zbiornika, jaka przyniesie nam najwięcej satysfakcji.
Więcej rad o wyborze wielkości akwarium znajdziesz w artykule: Założenie akwarium – jaki rozmiar wybrać?
2. Błędy związane z kupowaniem sprzętu
Akwarystyka morska różni się znacząco od akwarystyki słodkowodnej. Sprzęty, jakie stosujemy w akwarium i sumpie, mają styczność nie tylko z wodą, ale również z solą.
Często powtarzanym błędem jest kupowanie urządzeń tanich. Istnieje duże ryzyko, że w tym wymagającym środowisku, szybko ulegną awarii. Niska cena często wiąże się z niższą jakością, gorszym spasowaniem elementów i osłabioną szczelnością. Co gorsza, aby oszczędzić, zdarza się, że ponownie kupujemy taki sam albo podobny model. W rezultacie płacimy w sumie dużo większą cenę i niepotrzebnie ryzykujemy życie naszych zwierząt! Lepszym rozwiązaniem wydaje się inwestycja od razu w urządzenie, które jest droższe, ale ma pozytywne opinie w środowisku akwarystów.
Należy również pamiętać, że akwarium słonowodne ma swoje fazy dojrzewania i rozwoju, dlatego nie trzeba od razu inwestować w każde zalecane sprzęty. Nie kupuj więc wszystkiego na początku, bo przez długi czas pewne rzeczy mogą ci się nie przydać.
Przy okazji kupowaniu sprzętów, warto wspomnieć o urządzeniach używanych. Często możemy spotkać się z ofertami kupna akwarium czy jego poszczególnych elementów i tutaj, jak zawsze przy kupowaniu rzeczy używanych, należy zachować ostrożność. Urządzenia noszące wyraźne ślady soli lub rdzy, które nie były w użyciu dłuższy czas, mogą stanowić duże ryzyko. Rdza jest bardzo niebezpieczna dla stabilności parametrów w akwarium. Dotyczy to szczególnie pomp przepływowych, cyrkulatorów i każdego elementu, który długi czas będzie zanurzony w wodzie.
Jeżeli chcesz dowiedzieć się nieco więcej, zajrzyj do artykułu: Czy warto kupować funkcjonujące akwarium morskie ze zwierzętami?
3. Mieszana rafa od razu
Akwarium wypełnione rafą zbudowaną z wielu różnych koralowców potrafi być zachwycające. Jednak pamiętajmy, że koralowce to rodzina często odmiennych zwierząt. Każde jedno stworzenie potrafi mieć swoje unikatowe wymagania co do światła, przestrzeni, pokarmu, itd. Jeżeli marzy nam się mieszana rafa – super! Tylko twórzmy ją powoli, uważnie i tak, aby każde życie w akwarium znalazło swoje komfortowe miejsce. Lepiej robić to etapami, niż za jednym zamachem wstawić różne koralowce i ryby do zbiornika, licząc, że nic niepokojącego się nie wydarzy. Stopniowa rozbudowa i uważna dbałość o zwierzęta oraz ich dobre samopoczucie na pewno zwróci nam się bardziej, niż pośpiech i chęć osiągnięcia szybkiego efektu.
4. Błędy związane z ustawieniem skały
Złe ustawienie skały może spowodować wiele poważnych problemów w akwarium. Każde miejsce, gdzie utrudniona jest cyrkulacja wody, to punkt zbierania się zanieczyszczeń, a każde zbiorowisko odpadków, to bomba zapalna z opóźnionym zapłonem. Stopniowo rozkładające się resztki jedzenia i odchodów zwierząt będą zmieniać chemię całego zbiornika. Zaleca się, aby skała nie stykała się z krawędziami akwarium i ułożona była tak, aby ułatwić swobodny przepływ wody i umożliwić zwierzętom czyszczącym swobodny dostęp.
Dowiedz się więcej na temat rodzajów skał.
5. Błędy związane z cyrkulacją wody w całym obiegu
Ruch wody w akwarium jest bardzo ważna. W ten sposób drobinki odżywcze i pokarm rozchodzą się po całym zbiorniku, następuje wymiana gazowa, woda się natlenia, a wszelkiego rodzaju resztki i odpadki nie odkładają się w jednym miejscu.
Błędy, jakie są tutaj najczęściej popełniane, to przede wszystkim zbyt mała siła pompy obiegowej i za wąskie rurki przepływowe, które nie są w stanie zapewnić odpowiedniej wymiany wody w akwarium. Warto zainwestować tutaj w sprzęt na wyrost. Specyfikacja na opakowaniu urządzenia często nie uwzględnia naturalnego spadku wydajności pompy na skutek np. porastania glonami.
Drugim, często występującym problemem są takie miejsca w akwarium, do których ruch wywołany pompą obiegową nie dociera. Aby temu zapobiec, montuje się w zbiorniku cyrkulatory. Jest to bardzo praktyczne rozwiązanie, jeżeli zrobi się to odpowiednio. Zbyt silny skierowany na koralowce ruch może spowodować ich uszkodzenie, zbyt słaby nie przyniesie odpowiedniego skutku.
6. Błędy związane z dodawaniem nowych zwierząt
Planując dodanie nowych zwierząt do akwarium, należy pamiętać o kilku bardzo ważnych zasadach. Po pierwsze: sprawdźmy ich cechy przed zakupem. Niektóre ryby są bardziej agresywne od innych, więc będą stresować pozostałe zwierzęta; niektóre ryby żywią się koralowcami, a więc uszkodzą nam rafę; pewne gatunki rosną szybko i inwazyjnie, tworząc zagrożenie dla innych gatunków. Dodanie do akwarium źle dobranego nowego życia może spowodować wiele niepotrzebnych problemów.
Po drugie: nowe zwierzęta powinny przechodzić kwarantannę w osobnym zbiorniku. Jest to bezpieczniejsze rozwiązanie dla całego akwarium, ponieważ pozwala uniknąć chorób i pasożytów, jakie mogą dostać się zbiornika wraz z nowymi zwierzętami. Należy pamiętać, że wiele chorób przebiega bezobjawowo, a zmiana środowiska może spowodować rozwinięcie się ich. Poza tym izolacja ułatwi aklimatyzację zwierząt w nowych warunkach.
Taka kwarantanna powinna trwać minimum 2-3 tygodnie w akwarium ‘higienicznym’, w którym łatwo utrzymać porządek. Parametry wody powinny być takie same, jak w zbiorniku docelowym. Należy zminimalizować w nim ilość wyposażenia do koniecznego minimum, aby móc łatwo je oczyszczać z resztek i odpadów. Jeżeli charakter ryb tego wymaga, można dodać proste skrytki lub wypełnienie podłoża.
Uważna obserwacja zwierząt poddanych izolacji pozwoli zweryfikować ich stan zdrowia i kondycję. Kiedy upewnimy się, że nie stanowią zagrożenia dla akwarium właściwego, możemy je przenieść. Należy przy tym unikać dodawania wody z akwarium higienicznego.
Zanim dodasz rybę do akwarium, przeczytaj nasz poradnik.
7. Zbyt rzadkie badanie parametrów
Naturalne środowisko życia koralowców i niektórych gatunków innych zwierząt morskich charakteryzuje się dużą czystością i stabilnością składu wody (Reguła Dittmara). Dlatego w domowym akwarium słonowodnym należy dążyć do zachowania podobnych warunków. Nie możemy zdać się tutaj na przypadek. Akwarium to mikrokosmos i każda zmiana parametrów może szybko wpłynąć na zdrowie naszych zwierząt. Sama obserwacja zachowania życia w zbiorniku to za mało, dlatego ważne jest aby regularnie mierzyć parametry wody i odpowiednio reagować, jeżeli odbiegają one od zalecanej normy.
Jak można mierzyć parametry?
Na rynku dostępne jest wiele urządzeń pomiarowych i testów (np. testy kropelkowe), które bardzo ułatwiają to zadanie. W akwarystyce morskiej zaleca się regularne wykonywanie testów na maszynie ICP, które dają najbardziej precyzyjne wyniki dla szerokiej gamy pierwiastków z wody słonej.
Przeczytaj więcej o parametrach, które zasługują na stałą uwagę:
8. Błędy związane z podmianą wody
Aby sprawnie podmienić wodę w akwarium, należy pamiętać o kilku podstawowych rzeczach:
- nie zapomnijmy z odpowiednim wyprzedzeniem przefiltrować właściwą ilość wody, tak aby powstała nam woda RO/DI, czyli przefiltrowane, możliwie najczystsze H2O
- należy do niej dodać odpowiednią sól. Absolutnie nie może to być sól kuchenna (zawiera ona dodatki, które mogą poważnie zaszkodzić życiu w zbiorniku). W sklepach akwarystycznych można znaleźć szereg soli odpowiednio przygotowanych pod akwaria słonowodne.
- sól wsypujemy do wody, nie na odwrót.
- nie rezygnujmy z podmiany wody. Solanka, która trafia do obiegu akwarium wraz z regularną podmianą wody, jest przygotowana tak, aby dostarczać do akwarium wszystkie składniki wspomagające zdrowie rafy. Podmiana wody wpływa również na obniżenie parametrów mniej korzystnych poprzez rozcieńczenie ich ilości.
9. Wiara we wszystko, co radzą inni akwaryści
Szukając informacji na temat akwarystyki morskiej w internecie, warto pamiętać o jednej prostej zasadzie: weryfikacji treści i źródła. Niestety często można się spotkać z tym, że osoby najbardziej aktywne to początkujący, którzy sami swoją przygodę z akwarystyką zaczęli stosunkowo niedawno. Nie mając dużego doświadczenia, mogą powielać oni niekoniecznie sprawdzone, ale popularne opinie. Dlatego starajmy się zawsze weryfikować informacje, które uzyskujemy, np. tutaj na ReefPedii, gdzie poradniki stworzone zostały przez wieloletnich pasjonatów i ludzi z branży akwarystycznej.
10. Nie spiesz się!
Największym błędem, jaki można popełnić w akwarystyce morskiej, jest pośpiech. Jeżeli chcemy, aby nasze akwarium było piękne i zdrowe, nie ma drogi na skróty. Nieprzemyślane decyzje i próba przyśpieszenia naturalnych procesów prowadzą do niezbyt zadowalających efektów. Nowe akwarium musi dojrzeć, zwierzęta się zaaklimatyzować, kilka razy będziemy musieli przemieszczać koralowce, aby znaleźć im odpowiednie miejsce i nie zawsze będzie to tam, gdzie byśmy tego chcieli. Cierpliwie należy badać parametry i planować suplementację, podmieniać wodę i obserwować, co się dzieje w zbiorniku. Jeżeli zrobimy to z głową i bez pośpiechu, długo będziemy mogli cieszyć się naszym pięknym domowym akwarium.
O autorze
Marek Protasewicz
Akwarystyka morska jest moją pasją od ponad 10 lat. Uwielbiam się uczyć. Nasze hobby nauczyło mnie wielu cenny rzeczy takich jak cierpliwość, planowanie i rzetelność. Lubię łączyć pasję z pracą. Kilka lat temu prowadziłem sklep z akwarystyką morską Crazy Coral, który obecnie jest hurtownią zwierząt oraz produktów. Budując ten biznes od podstaw, uczyłem się na własnych błędach, niejednokrotnie płacąc ogromną cenę za wiedzę. Kierowałem projektem naukowym mającym na celu opracowanie metod szybkiego wzrostu koralowców w warunkach nienaturalnych. Projekt został zrealizowany przez Get Sales. Jestem współzałożycielem firmy Reef Factory, w której współtworzę produkty, odpowiadam za kilka obszarów w tym za budowanie dystrybucji. Firma produkuje inteligentne urządzenia do akwarystyki morskiej. Dla mnie to kolejny poziom rozwoju, w którym znów mogę coś zrobić dla naszej branży. Ostatnie projekty, które tworzę to Social Reef i ReefPedia.
Moje media społecznościowe
